MARIA KONOPNICKA. LITERATKA (1842-1910)
23.05.1842 Urodziny Marii Konopnickiej, pisarki, poetki, która długie lata żyła w związku z malarką, pisarką, feministką Marią Dulębianką. Konopnicka w polskiej zbiorowej świadomości funkcjonuje przede wszystkim jako narodowa ikona, Matka Polka, wieszczka niepodleglościowa. Jednocześnie autorka Roty od lat wyrywana jest z heteronormatywnej narracji. Spojrzenie – queerowo_lesbijsko_feministycznie – zawdzięczamy m.in.: Krzysztofowi Tomasikowi, Agnieszce Weseli Furji, Jolancie Janiczak, Beacie Sosnowskiej, Karolowi Radziszewskiemu.
Znaczące dzieła queerujące biografię Marii Konopnickiej:
* Konopnicka pod maską Matki Polki w „Homobiografiach” (2012) Krzysztofa Tomasika, który uzupełnia biografię narodowej literatki o nieheteroseksualne wątki.
* kabaretowe skecze Ze sztambucha Maryji Konopnickiej (2009) Agnieszki Weseli/Furji, dowcipnej, subwersywnej serii o patriotyczno-miłosnych wzlotach Marii Konopnickiej pokazywane w ramach Kabaretu Barbie Girls
* spektakl O mężnym Pietrku i sierotce Marysi. Bajka dla dorosłych (2018) Jolanty Janiczak, która ożywiła Konopnicką w 100 rocznicę uzyskania praw wyborczych przez kobiety w Polsce, by dokonać rachunku sumienia pisarki_kobiety heteronormatywnej.
* Poczet Karola Radziszewskiego (2017), który podejmuje próbę nieheteronormatywnego przeczytania polskiego dziedzictwa kulturowego.
* Portrety Beaty Sosnowskiej, która przedstawia kobiety nieheteronormatywne, feministki w serii grafik. Jeden z portretów Marii Konopnickiej znalazł się na okładce Repliki 77 (2019)
ODNOŚNIK L*AW
Ze sztambucha Maryji Konopnickiej Agnieszki Weseli Furji (opis)
Mam dość oglądania bohatera macho. Wywiad z Jolantą Janiczak. Teatr Lesbijski w Polsce.
KONTEKSTY I LINKI
TEKST
Krzysztof Tomasik Konopnicka + Dulębianka = WNM, Krytyka Polityczna (tekst analityczny)
Marcelina Obarska Dwie te kobiety przylgnęły do siebie. Dulębianka i Konopnicka. Culture.pl (tekst analityczny)
Karolina Dzimira-Zarzycka Samotnica. Dwa życia Marii Dulębianki (biografia)