LITERATURA Blilitis

Rok 1920. Polskie wydanie zbioru poetyckiego Pieśni Bilitis Pierre'a Louÿsa z 1894 w tłumaczeniu Leopolda Staffa. To bezprecedensowa publikacja w języku polskim poetyckiej opowieści z lesbijskim* wątkiem.
Pieśni Bilitis to dzieło-mistyfikacja. Pierre Louÿs wykreował postać Bilitis, która miała być uczennicą Safony, autorką pieśni miłosnych.

„W rzeczywistości nie istniała; prawdziwym autorem Pieśni Bilitis okazał się sam Pierre Louÿs, francuski autor erotyki, który w zbiorze poezji dokonał mistyfikacji – odmówił autorstwa i twierdził, że był jedynie tłumaczem dzieł, załączając nawet wymyśloną przez siebie biografię Bilitis, opis odkrycia jej fikcyjnego grobu przez fikcyjnego archeologa, a nawet listę dalszych, „nieprzetłumaczonych” jej utworów. Przez wiele lat jednak, do czasu analizy zbioru przez literaturoznawców, większość czytelników, a nawet niektórzy krytycy i tłumacze (np. Jean Bertheroy) byli pod wrażeniem, że jest to zbiór oryginalnej greckiej poezji". (Wikipedia)

W 30 elegiach opisane są dzieje greckiej kurtyzany Bilitis, która ukazuje się w trzech wcieleniach: jako młodziutka pasterka, przeżywająca swoje pierwsze doświadczenia miłosne z chłopakiem,
jako emograntka na wyspie Lesbos, gdzie doświadcza wielkiej miłości do  Mnasidiki, jako kurtyzany, bez niedopowiedzeń, kiedy może ją kupić każdy mężczyzna..

„Pieśni Bilitis” były światowym symbolem kobiecej erotyki przekazywanym, często potajemnie przekazywanym ręki do ręki, zwłaszcza w Polsce. Dowodem jest znaleziona dedykacja na jednym z egzemplarzy polskiego wydania: "Mojej ukochanej nade wszystko Zosieńce - Baśka" 15 maja 1930 roku

„Pieśni Bilitis” wzbudzały kontrowersje jako dzieło o lesbijskiej* tematyce obrazujące przede wszystkim erotyczny aspekt relacji między kobietami, widzianej z perspektywy heteroseksualnego mężczyzny.

W nowym polskim tłumaczeniu i opracowaniu Roberta Stillera „Pieśni Bilitis” zostały wydane w 2010 roku.

Towarzystwo Wydawnicze w Warszawie

************


ODNOŚNIK L*AW

KONTEKSTY & LINKI
TEKST

Bilitis Między tekstem pornograficznym a tekstem lesbijskim. Mateusz Skucha (tekst naukowy)
Pieśni Bilitis