Erik Erikson problem tożsamości sprowadza do pytania: kim jestem? Odpowiedź może dać historia i grupa/społeczność, która jest punktem odniesienia i fundamentem tożsamości każdej osoby. Lesbijskie* Archiwum jest utrwaleniem herstorii i dorobku kobiet nieheteronormatywnych, które nie doczekały się rzetelnego spisu swojej działalności. Lesbijki* potrzebują pamięci o własnej przeszłości, prześledzenia własnej drogi, naznaczonej wielokrotną dyskryminacją z racji płci i orientacji.

Znaczenie tego projektu polega też na cieniowaniu lesstorii i wyeksponowaniu jej wśród tęczowej, ujednolicającej przekaz narracji, która pomija różnice i konteksty budujące różnorodność społeczności i charakterystyczność lesbijek*. Archiwum skupione na kulturze i akcentujące kwestie społeczne daje taką możliwość. Zapisuje doświadczenia indywidualne kobiet nieheteronormatywnych i pokazuje lesbijki* jako zbiorowość oraz jej przemiany w czasie.

Archiwizacja wspomaga autoidentyfikację, która zdaniem Ch. Taylor’a (1988) realizuje uniwersalną potrzebę przynależności, a co za tym idzie akceptacji i bezpieczeństwa.

Kultura jako wszechstronne narzędzie komunikacji umożliwia wielopoziomowy dialog, który jest lesbijkom* potrzebny do ukonstytuowania oryginalnego głosu w patriarchalnym, mainstreamowym społeczeństwie, jak i tęczowej społeczności.

Wzmocnienie poczucia wartości kobiet nieheteronormatywnych wzmocni też tęczową społeczność – idąc za definicją UNESCO (2003) - niematerialne dziedzictwo kulturowe zapewnia poczucie ciągłości w budowaniu tożsamości grup i osób.

Sytuacja polityczna w Polsce wymusza działania z powodu m.in. uchwał samorządów o Strefach wolnych od LGBT, Karty Rodziny 2020 podpisanej przez Prezydenta A. Dudę, wypowiedzi raniących społeczność, że LGBT to ideologia a nie ludzie - co zbieżne z badaniami postaw Polaków wobec osób LGBT (2020) Pauliny Górskiej, która zwraca uwagę na wzrost nowoczesnej homonegatywności i dehumanizacji gejów i lesbijek.

Nie ma oddzielnych badań poświęconych lesbijkom* w Polsce. Wyjątkiem są dane Fundacji Przestrzeń Kobiet Niewidoczne (dla) społeczności. Sytuacja społeczna lesbijek i kobiet biseksualnych mieszkających na terenach wiejskich i w małych miastach w Polsce (2012) oraz raport KPH (2017) poświęcony sytuacji społecznej osób LGBTA w Polsce, w którym jednak tylko zwrócono uwagę na specyfikę sytuacji kobiet w tęczowej społeczności. Tymczasem to les*kobiety mają częściej depresje czy myśli samobójcze, krzyżują się tu dyskryminacje związane z płcią, wiekiem, statusem ekonomiczno-społecznym, miejscem zamieszkania czy problematyką przemocy seksualnej. Dlatego tak ważna jest widoczność, pokazanie specyfiki, danie głosu - tego wymaga emancypacja grup najbardziej zmarginalizowanych. Skutkiem niewidoczności lesbijek* jest często niewiedza o ich istnieniu i o ich specyficznych potrzebach.

Tę niewidzialność potwierdza brak stałego miejsca gromadzącego lesbijski dorobek, dzięki któremu sytuację lesbijek można by zobaczyć en masse, a nie jako zinternalizowaną część społeczności LGBTQ+. Niewidzialność jest częstym tematem dyskusji i dzieł sztuki o les*kobietach: Dziewczyny wyjdźcie z szafy Anny Laszuk (2006), Lesbijki w Polsce są niewidoczne Julie Land (2012), Niewidoczne! Liliany Piskorskiej (2015), Dlaczego lesbijek nie ma w życiu publicznym (Replika 68/2017), (Nie)widzialność kobiet w ruchu na rzecz osób LGBTQ+ (debata/zoom 2020).

Archiwizowanie dorobku wzmacnia pamięć i tożsamość. Pozwala młodym ludziom, dołączającym do tęczowej społeczności, poznać własne korzenie, także les*kobietom ze starszego pokolenia, które spędziły życie w ukryciu - nie przyznając się do swojej tożsamości i długoletnich związków, często nawet przed najbliższą rodziną i przyjaciółmi.

Archiwizowanie nabiera też znaczenia w kontekście upowszechniania się teorii queer, która tożsamość płciową i orientację seksualną czyni niejednoznaczną. Na Zachodzie znikają tęczowe dzielnice, a kultura mainstreamowa uniwersalizuje tęczowe wątki. Zanika oryginalność i autonomiczność tęczowej społeczności, szczególnie sztuki. Zarejestrowanie wiedzy o lesbijkach* z ich perspektywy jest ważne, również dlatego, że sztuka lesbijska* jest ulotna, tworzą ją często wydarzenia jednorazowe czy duety artystyczne będące nierzadko w bliskich relacjach, co często skutkuje ich rozpadem w chwili zakończenia związku.

Decydujemy się na archiwum wirtualne, ponieważ odpowiada to współczesnym potrzebom odbiorczyń_ców, gwarantuje większy zasięg, uniezależnienia projekt od miejsca i obniża koszty jego kontynuacji. Archiwum jest zaplanowane jako projekt rozwojowy, katalogujący przyszłe lesbijskie* aktywności. Doświadczenia pandemii COVID-19 pokazuje, jak istotna jest możliwość dostępu do materiałów online.

W stricte lesbijskiej* problematyce, prócz Sistrum, nie działają obecnie inne organizacje. Lesbijki* są częścią tęczowych projektów, także archiwów, które zapisują historię społeczno-polityczno-kulturalną, gdzie są podporządkowane wspólnej tęczowej narracji.

Lesbijskie* Archiwum Wirtualne wzmacia literę L wśród innych liter akronimu. Pozwala zobaczyć tęczową herstorię z feministyczno-lesbijskiej* perspektywy i na bieżąco przyglądać się aktywnościom w sferze kultury, w tym artaktywizmu. 

***************************

INNE ARCHIWA LGBTQ+

*
QueerStoria – Biblioteka i Archiwum Lambdy Warszawa. Archiwum LGBTQI+ działające od 1995 r. FACEBOOK / WWW
QueerStoria – czasopismo społeczno-historyczne Archiwum Lambdy Warszawa.WWW

**
Archiwum LGBTQ i FEM. Archiwum historii społeczności LGBT+ oraz Fem założone przez Fundację Q. FACEBOOK / WWW

***
Liliana Zeic (dawniej Piskorska) - artystka wizualna, która w swojej praktyce artystycznej tka historie kobiet nieheteronormatywnych. Projekty „Niewidoczne!” (2015) „Książka źródeł” - rozszerzające się archiwum nienormatywnej polskiej historii kobiecej (od 2020).
WIĘCEJ 

Karol Radziszewski – artysta tworzący projekty interdyscyplinarne oparte na archiwach, m.in. zbiory Ryszarda Kisiela (dotyczące gejów) przetwarza artystyczne.WWW 
Od 2005 r. wydawca i redaktor DIK Fagazine– magazyn artystyczny łączący badania archiwalne ze współczesnymi kontrybucjami artystycznymi.
Założyciel Instytut Queer Archives Europy Środkowo-Wschodniej w 2015 r.

****
Stowarzyszenie Ola Archiwum. Ogólnopolskie Feministyczne Archiwum Lesbijskie (już nieistniejące) powstało w 2001 r. i pozostawiło po sobie kilka numerów pisma FURIA - nieregularnika lesbijsko- feministycznego, którego wszystkie numery zostały zdigitalizowane

LESTEŚMY uproszczone, społeczno-polityczno-kulturalne kalendarium powstało dzięki Porozumieniu Lesbijek i obejmowało wydarzenia do 2005 r. 

*****
Grupa Robocza Archiwum Społecznego (GRAS) z Wrocławia (projekt uśpiony) – m.in. materiały queerowych ruchów oddolnych. Osoba członkowska Grupy, Marzen Lizurej, posiada też zbiór materiałów queerowych z całej Polski (część przekazała) i myśli nad opracowaniem zarysu działań grup LGBTQ+ we Wrocławiu.