13.12.1989 Premiera kultowego filmu Przesłuchanie w reżyserii Ryszarda Bugajskiego, z 1982 r. Premiera symboliczna – spóźniona o siedem lat – w ósmą rocznicę wprowadzenia stanu wojennego. W tym “najbardziej antykomunistycznym filmie w historii PRL” – jak nazywały go ówczesne władze, a dla innych „najbardziej polskim” - opowiadającym o kobiecym więziennym doświadczeniu w czasach stalinowskich, jest też epizod lesbijski*.
Bliska relacja zawiązuje się między dwiema młodymi więźniarkami: Antoniną Dziwisz (Krystyna Janda) i Mirą Szajnert (Anna Romantowska). Obie torturowane, poniżane, pozbawiane godności usiłują w tej opresyjnej, zakłamanej rzeczywistości poczuć odrobinę bliskości, która ma też wymiar fizyczny, ale przede wszystkim koi – choć na moment – rozpacz i poczucie beznadziei.
Sceny lesbijskie w filmie Bugajskiego służą również ukazaniu z jednej strony kobiecej wrażliwości, tradycyjnie osadzonej w uczuciach, z drugiej seksualnej otwartości kobiet. Ale sugerują też, że intymna więź nie chroni przed zdradą. Mira bowiem donosi śledczym na kochankę.
Relacja lesbijska pojawia się w życiu bohaterek incydentalnie, w generującej takie relacje społeczności więziennej. Pojawia się na kilka chwil, jak sceny w filmie, którym reżyser poświęca niespełna dwie minuty w półtoragodzinnym obrazie. To tylko tyle, ale ta chwilowa lesbijska bliskość staje się wytchnieniem w opresyjnym świecie.
***********
KONTEKSTY & LINKI
TEKST
Przesłuchanie. FilmPolski.pl
WIDEO
Przesłuchanie (cały film)