02.02.1864 Urodziła się Maria Rodziewiczówna we wsi Pieniuha na Grodzieńszczyźnie. Pisarka swoim wyglądem, typem relacji erotycznych i po prostu sposobem życia nie mieściła się w konwencji swojej epoki - w czasach ubezwłasnowolniających kobiety. Trudno było spodziewać się tego po autorce tradycyjnych powieści, niemalże patriotycznych “produkcyjniaków” przesyconych sentymentalizmem, religijnością i kultem przyrody ojczystej. A jednak Rodziewiczówna nie poddała się stereotypowi kobiecości drugiej połowy XIX wieku i wpisała się w tzw. męski wzorzec.

Dowodzą tego już same pseudonimy pisarki – Žmogus, Mario, Weryho czy wygląd Rodziewiczówny. Jak pisze Krzysztof Tomasik:

“Włosy od młodości miała obcięte niemal na jeża, strój składał się z marynarki, koszuli z kołnierzykiem, krawata i prostej spódnicy. Jeżeli do tego dodamy orli nos, słuszny wzrost, duże dłonie i niski głos, nie powinno dziwić, że we wspomnieniach o pisarce tak często pojawia się określenie »męska«.”

Rodziewiczówna nie wyszła też za mąż, ale tworzyła związki. z kobietami, rzec by można nawet poliamoryczne. Wraz z Heleną Weychert i Jadwigą Skirmunttówną żyły przez lata w triadzie miłosnej. I choć obie towarzyszki Rodziewiczówny za sobą nie przepadały, trójkąt przetrwał do śmierci autorki “Dewajtisa”.

*************

ODNOŚNIKI L*AW

Rodziewicz-ówna. Gorąca dusza. Emilia Padoł (biografia)
Martyna Wawrzyniak, Między ustami a brzegiem pucharu, reż. Remigiusz Brzyk, Teatr Zagłębia

KONTEKSTY & LINKI

TEKSTY
Butch polskiej literatury. O Marii Rodziewiczównie [w:] Krzysztof Tomasik. Homobiografie.(zbiór esejów)
Feministka o wielkim sercu. Małgorzata Lipska-Szpunar (artykuł)